U małych dzieci bardzo często dochodzi do powstania problemów z prawidłowym rozwojem niektórych kończyn. Do jednego z najpopularniejszych należy zaliczyć stopę końsko–szpotawą, która może być wadą wrodzoną, nabytą, a także wtórną będąca efektem zaburzeń na tle nerwowo–mięśniowym. 

Ortopedzi specjalizujący się w diagnostyce i leczeniu chorób postawy u małych dzieci proponują szereg rozwiązań, które nie tylko mają na celu zapobieganie powstawania stopy końsko–szpotawej, ale również umożliwiają jej rehabilitację. Dzieci ze stopą końsko–szpotawą mają szansę na powrót do zdrowia, dzięki czemu będą mogły ponownie zacząć chodzić bez żadnych komplikacji. 

Stopa końsko–szpotawa – charakterystyka schorzenia 

Stopa końsko–szpotawa to w przypadku małych pacjentów często występująca deformacja stóp. Najczęściej wadę wykrywa się w trakcie badania USG lub tuż po narodzinach dziecka. Deformacja obejmuje w większości przypadków obie stopy i jest bardzo prosta w rozpoznaniu. Im szybciej zniekształcenie zostanie wykryte, tym szybciej można rozpocząć leczenie poprzez dobór odpowiedniej terapii rehabilitacyjnej. 

Stopa końsko–szpotawa charakteryzuje się dość poważną deformacją kostną, która prowadzi do ustawienia stopy z przesunięciem kości tyłostopia. W praktyce oznacza to pojawienie się u dzieci nieprzyjemnych przykurczy mięśni podudzia. Z racji tego, że stopa końska–szpotawa obejmuje najczęściej aż dwie stopy, deformacja skutecznie utrudnia prawidłowy rozwój dziecka, uniemożliwiając mu stawiania pierwszych kroków. Dlatego tak istotne jest szybkie podjęcie leczenia. 

Deformacja stopy dzieli się na dwa rodzaje – stopę szpotawą oraz stopę końsko–szpotawą. Jednocześnie specjaliści zaznaczają, że każdy przypadek wystąpienia deformacji będzie się od siebie różnił i wymagał konsultacji z lekarzami. Leczenie zachowawcze lub przeprowadzenie operacji to najskuteczniejszy sposób na to, aby dziecko wróciło do pełnej sprawności. 

Jak powstaje stopa końsko–szpotawa? 

Stopa końsko–szpotawa to wada wrodzona stóp, pojawiająca się w większości przypadków jeszcze przed narodzeniem dzieci. Trudno jednoznacznie stwierdzić, co jest przyczyną pojawienia się deformacji, ale podejrzewa się, że wpływ na to mogą mieć geny rodziców oraz ewentualne wady pojawiające się w przebiegu ciąży. W efekcie dziecko, które zaczyna stawiać pierwsze kroki, nie jest w stanie prawidłowo się poruszać. Stopa nie ustawia się w odpowiedniej pozycji, powodując problemy z chodzeniem i nierzadko również ból. 

Specjaliści zakładają również, że powodem do powstania stopy końsko–szpotawej u dziecka wynika z nieprawidłowego ułożenia stopy w momencie przebywania w łonie matki. Pojawiają się również tezy, że za deformację odpowiadają zaburzenia równowagi mięśniowej lub problemy z prawidłowym rozwojem kości od momentu poczęcia. Warto jednak zaznaczyć, że stopa końsko–szpotawa występuje samoistnie, aczkolwiek może być związana również z innymi chorobami. 

Leczenie stopy końsko–szpotawej u dzieci 

Stopę końsko–szpotawą w większości wypadków wykrywa się w trakcie kontrolnego badania ultrasonograficznego u kobiety w ciąży. Wtedy też rodzice mają możliwość przygotowania się do narodzin dziecka, które już od pierwszych dni swojego życia będzie wymagało specjalnej terapii, aby jak najszybciej wyleczyć deformację. Szybka reakcja rodziców jest o tyle ważna, że w przypadku noworodków nie ma mowy o wdrożeniu leczenia zachowawczego – konieczne będzie jednak wykonywanie masaży podudzia, aby zniwelować bolesne skurcze mięśniowe powodowane przez zaburzenie. 

Zalecane jest, aby wadę stopy końsko–szpotawej skonsultować przypadek z ortopedą dziecięcym. Leczenie deformacji z początku przebiega w sposób zachowawczy. Konieczne jest ustabilizowanie stopy lub stóp poprzez specjalną szynę oraz buty, a także fizjoterapię. Bardziej zaawansowane przypadki lub takie, których nie da się wyleczyć poprzez procedury zachowawcze wymagają leczenia operacyjnego. 

Nie zapominajmy, że stopy u małych dzieci koryguje się bardzo łatwo, gdyż budowa kości jest bardzo elastyczna i podatna na zmiany. Dlatego też tak istotne jest, aby rodzice szybko skonsultowali konkretny przypadek u ortopedy i wdrożyli odpowiednie leczenie. Ortopeda dziecięcy w Gdańsku nastawi stopę w odpowiedniej pozycji, a później ją ustabilizuje i unieruchomi. Po określonym czasie będzie można podjąć się rehabilitacji całej wady, co skutecznie pozwoli na postawienie stopy w odpowiedniej pozycji.