W dobie rozwoju technologii, możliwość lutowania małych elementów w domu może być znaczącą oszczędnością kosztów. Lutownica jest przystępnym cenowo i dość łatwa w użyciu sprzętem, stąd jej zakup może się okazać dobrym rozwiązaniem.

Jak wybrać dobry zestaw lutowniczy

Lutownice są zazwyczaj sprzedawane w zestawach, a każdy zestaw lutowniczy zawiera co najmniej jeden typ lutownicy (czasami kilka) i produkty do lutowania, w tym lut lub pastę lutowniczą. Najbardziej kompletne zestawy zawierają również podstawki do trzymania lutownicy, wtedy nie jest ona używana, a grot jest gorący.

Idealnie byłoby, gdyby lutownica miała możliwość regulacji temperatury, ale jakość lutu nie zależy tak bardzo od jakości lutownicy, jak od użycia dobrego materiału lutowniczego. Jednak przy wyborze dobrego zestawu lutowniczego należy wziąć pod uwagę jego przeznaczenie. Jeśli ma być często używany lub ma mieć długą żywotność, najlepiej zainwestować trochę więcej i kupić lutownicę, w której może łatwo wymieniać części eksploatacyjne, takie jak rezystory.

Dobrze jest również przyjrzeć się dodatkom, które są dołączone do zestawu, ponieważ mogą one ułatwić zadanie. Bardzo przydatnym akcesorium do lutowania jest miedziana gąbka do czyszczenia grotu lutownicy. Innymi ciekawymi dodatkiem są zestawy pęset, „trzecia ręka” (które przytrzymuje elementy podczas pracy tak, aby się nie poruszyły) oraz przyssawka cynowa, która służy do odkręcania lutów cynowych i może pomóc w procesie powtarzania źle wykonanych lutów.

Najważniejszym gadżetem jest lutownica z wymiennymi końcówkami do różnych zadań, co pozwala na dostosowanie sprzętu do różnych operacji lutowania.

Potrzebne materiały

Aby zlutować ze sobą dwa elementy potrzebujemy lutownicy i materiału lutowniczego: drutu cynowego albo pasty lutowniczej.

Lut nie jest czystą cyną, ale stopem, zwykle z cyny i ołowiu. Idealny skład to 60% cyny do 40% ołowiu z dodatkiem kalafonii w celu ułatwienia cynowania. Musimy jednak wiedzieć, że jakość cyny, w przeciwieństwie do jakości lutownicy, jest kluczowa dla dobrego lutowania. Dlatego niezależnie od tego, czy lutujemy drutem, czy pastą lutowniczą, dobrze kupić wysokiej jakości cynę. 

Lutowanie w kilku krokach 

Jak zacząć? Przygotuj dobrze elementy, które mają być lutowane, upewnij się, że są czyste i suche oraz że końcówka lutownicy również jest idealnie czysta.

Rozgrzej lutownicę do odpowiedniej temperatury: dla drutu, 350 stopni może być wystarczające, podczas gdy dla większych części, może być potrzebne 400 lub 450 stopni. W przypadku lutownic, które nie posiadają pokrętła temperatury lub nie są regulowane, warto wiedzieć, że temperatury te można osiągnąć przy mocy od 25-30 do 40 W.

Na początek należy pocynować elementy oddzielnie, to znaczy nałożyć odrobinę cyny na miejsce, w którym ma być wykonany lut. W ten sposób, gdy oba kawałki są połączone razem, cyna spoiny łatwiej połączy się z cyną każdego z kawałków, w wyniku czego powstanie bardziej jednorodne połączenie.

Gdy oba kawałki są już ocynowane, połącz je ze sobą, aż się zetkną. Bardzo ważne jest, aby utrzymać je całkowicie nieruchomo podczas całej operacji, więc, jeśli części są małe, trzeba będzie trzymać je pęsetą, aby uniknąć ich przemieszczenia się. Po zakończeniu cynowania należy poczekać aż wyschnie.

Jak lutować przy użyciu cyny?

Oto kilka wskazówek, jak dobrze lutować, używając cyny:

– o ile to możliwe, kontroluj temperaturę,

– zachowaj cierpliwość w czasie schnięcia. Jednym z największych błędów popełnianych przez początkujących jest dmuchanie na lutownicę, aby wyschła szybciej, lecz tak naprawdę dmuchając, sprawiamy, że lut wysycha zbyt szybko, staje się zbyt kruchy i jest bardziej łamliwy

 – podczas używania lutownicy ważne jest jej pochylenie, ponieważ im bardziej pochylona, tym większa powierzchnia grotu będzie miała kontakt z lutowanym miejscem i tym efektywniejsza będzie praca.

W razie potrzeby należy używać zacisków lub systemów wsparcia „trzeciej ręki”. 

Praktyka czyni mistrza: im więcej czasu spędzamy z naszą lutownicą, tym większej wprawy nabieramy.