CIOP to skrót od Centralnego Instytutu Ochrony Pracy. Jest to instytucja zajmująca się przeprowadzaniem badań z zakresu bezpieczeństwa pracy, toksykologii, chemii, psychologii, medycyny i kilku innych branż. Co warto wiedzieć o CIOP? Jakie maszyny podlegają kryterium oceny pod kątem wymagań minimalnych? Jakie wymagania muszą spełnić te maszyny?
Czym jest CIOP?
Tak jak nadmieniliśmy na wstępie, CIOP to instytucja o charakterze badawczym. Jej głównym założeniem jest kształtowanie warunków pracy w taki sposób, by były one dopasowane do możliwości psychofizycznych personelu. CIOP analizuje czynniki ryzyka występujące w danym środowisku pracy, a także występujące awarie i podejmuje ustalenia, pomagające ich zapobieżeniu w przyszłości. Centralny Instytut Ochrony Pracy skupia się również na zagwarantowaniu środków ochrony indywidualnej, także pod kątem psychologicznym i socjologicznym.
Jakie maszyny podlegają procedurze oceny zgodności z wymaganiami minimalnymi?
W pierwszej kolejności oceniane pod kątem zgodności z wymaganiami minimalnymi są maszyny służące ratowaniu i ochronie zdrowia, a także te, których wykorzystywanie stwarza duże ryzyko utraty życia lub wystąpienia poważnego uszczerbku na zdrowiu.
Przykłady maszyn, jakie można poddać ocenie zgodności z wymaganiami minimalnymi, obejmują:
- strugarki do obróbki drewna,
- pilarki tarczowe do drewna, mięsa i innych materiałów,
- maszyny do obróbki drewna,
- czopiarki wielowrzecionowe,
- frezarki pionowe,
- prasy do obróbki metali na zimno,
- maszyny do wykonywania robót podziemnych,
- prasy do tworzyw sztucznych,
- wózki hamulcowe,
- hydrauliczne obudowy zmechanizowane.
Jakie są minimalne wymagania dla maszyn?
Podstawowym wymogiem jest dołączenie do maszyny deklaracji zgodności, a także instrukcja obsługi. W deklaracji powinny znaleźć się informacje takie, jak:
- adres i nazwa producenta,
- dane osoby upoważnionej (imię, nazwisko, adres) do wykonania dokumentacji technicznej,
- listę dyrektyw, z którymi zgodność deklaruje producent,
- dane jednostki biorącej udział w ocenie zgodności maszyn z wymogami minimalnymi.
Wymagane jest również dołączenie dokumentacji niezbędnej w prawidłowym i bezpiecznym użytkowaniu, naprawach i konserwacjach. Oczekuje się, że maszyny będą podlegały regularnym konserwacjom i kontrolom, obejmującym kontrolę wstępną, kontrolę po zmontowaniu, kontrolę specjalną (po szczególnych przypadkach obejmujących awarię, zalanie i inne), a także kontrole okresowe. Wyniki kontroli przechowuje się przez 5 lat i okazuje do wglądu na żądanie uprawnionych organów kontrolnych.
W ramach minimalnych wymagań dla maszyn są ujęte również urządzenia objęte dozorem technicznych, z których korzystać można jedynie na podstawie wydanej decyzji zezwalającej na eksploatację. Urządzenia te obejmują podnośniki budowlane, żurawie, dźwigi towarowe małe, wózki podnośnikowe z mechanicznym napędem.
Wymaga się także, aby wykorzystywane urządzenia miały podane parametry, takie jak udźwig maksymalny, ciśnienie i dopuszczalne obciążenie. Pracownicy muszą znać również instrukcję wytyczania stref niebezpiecznych, a także formy zabezpieczania maszyn przed działaniem czynników atmosferycznych w przypadku korzystania z nich na zewnątrz.
Kto przeprowadza ocenę zgodności z wymaganiami minimalnymi?
W przypadku wymagań minimalnych ich oceną zajmuje się pracodawca. Producent zajmuje się oceną wymagań zasadniczych. Wymagania BHP związane z użytkowaniem maszyny również są pod jurysdykcją pracodawcy. Są one określone m.in. w rozporządzeniu Ministra Gospodarki w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. Dotyczą m.in.
- sposobów oznakowania maszyn,
- przeprowadzenia procedury oceny zgodności,
- głównych wymogów bezpieczeństwa w zakresie projektowania i wykonywania maszyn oraz elementów wprowadzonych do obrotu oddzielnie,
- umieszczania oznakowania CE,
- określenia rodzajów maszyn wymagających udziału jednostki notyfikującej w zakresie oceny zgodności z wymaganiami minimalnymi.
Zastosowanie wymagań minimalnych daje pewność, że użytkowana maszyna jest wyposażona w niezbędną dokumentację, umożliwiającą bezpieczne eksploatowanie. Z kolei w przypadku zauważenia usterki mogącej stwarzać zagrożenie dla życia lub zdrowia użytkowników i osób znajdujących się w pobliżu, możliwe jest przeprowadzenie kolejnej oceny zgodności z wymaganiami minimalnymi w celu zmniejszenia strat i podjęcia kroków zaradczych.