Transport to bardzo ważna dla gospodarki dziedzina, bez której inne branże nie mogłyby wcale funkcjonować. Z tego też względu tak istotną kwestią jest zadbanie o odpowiednie poziom jakościowy usług transportowych, o ich skuteczność, sprawność realizacji, szybkość itd. Kluczową kwestią w przypadku tej branży jest również bezpieczeństwo. Z tego też względu polskie, ale także unijne prawo dość szczegółowo określa wszelkie wymagania i normy dotyczące świadczenia tego typu usług. Spore znaczenie ma tutaj oczywiście czas pracy kierowców, który w dużym stopniu wpływa na to, czy transport jest realizowany w sposób bezpieczny zarówno dla samego kierowcy, jak i innych uczestników ruchu oraz przewożonego towaru.
Czas pracy kierowców podlega szczegółowej kontroli i może być on rozliczany np. w wymiarze tygodniowym. Warto więc wiedzieć co na ten temat mówi prawo obowiązujące kierowców realizujących transport krajowy oraz międzynarodowy.
Kogo dotyczy ustawa o czasie pracy kierowców?
Ustawa o czasie pracy kierowców dotyczy kierowców pojazdów drogowych, takich jak samochody ciężarowe, autobusy i inne pojazdy, które służą do transportu towarów lub osób w celach zarobkowych. Celem tej ustawy jest ochrona zdrowia i bezpieczeństwa kierowców poprzez ograniczenie ilości czasu, jaki mogą oni spędzić za kierownicą oraz zapewnienie im odpowiedniego czasu na odpoczynek i regenerację.
Przepisy zawarte w tej ustawie dotyczą zarówno kierowców zatrudnionych w transporcie krajowym, jak i międzynarodowym, a także kierowców samozatrudnionych, czyli np. przedsiębiorców, którzy samodzielnie realizują przewozy drogowe lub też osoby niezatrudnione przez przedsiębiorcę, lecz osobiście wykonujące takie przewozy na jego rzecz w rozumieniu art. 4 pkt 6a ustawy z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym.
Jak liczy się tygodniowy czas pracy kierowców?
Tygodniowy czas pracy kierowców liczy się od godziny 0:00 w poniedziałek do godziny 24:00 w niedzielę. Maksymalny tygodniowy czas pracy kierowcy zgodnie z przepisami to 56 godzin. Może on jednak zostać przedłużony do 60 godzin, w sytuacji, gdy średni tygodniowy czas pracy nie przekroczy 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym nie dłuższym niż 4 miesiące. Kierowcy muszą również przestrzegać minimalnego okresu odpoczynku tygodniowego, który wynosi 45 godzin po sześciu cyklach pracy, lub w wersji skróconej 24 godziny trzy razy pomiędzy dwoma odpoczynkami tygodniowymi.
Czas pracy kierowcy liczy się od momentu rozpoczęcia pracy do momentu zakończenia wszelkich obowiązków zawodowych, z uwzględnieniem przerw i odpoczynku. Jest rejestrowany w tachografie, czyli urządzeniu, które rejestruje czas jazdy, przerwy, odpoczynku i wiele ważnych parametrów pojazdu.
Kto nie podlega przepisom dotyczącym czasu pracy kierowców?
Przepisy regulujące tygodniowy czas pracy kierowców, nie obowiązują jednak wszystkich kierowców w każdym przypadku. Są tutaj pewne wyjątki w przypadku, których zasady te nie obowiązują. Zaliczyć można do nich m.in. pojazdy:
- medyczne,
- wojskowe,
- zabytkowe,
- wolnobieżne,
- specjalistyczne,
- wykonujące przewóz osób na trasach regularnych, jeśli poruszają się one do 50 km (np. autobusy),
- nieprzekraczające dopuszczalnej masy całkowitej do 7,5 tony i wykorzystywane do niezarobkowego przewozu rzeczy,
- niezarejestrowane i bez zalegalizowanych tablic rejestracyjnych,
- kontrolowane pod kątem dokonanej naprawy,
- poruszające się tylko na terenie prywatnym, w przypadku, gdy nie wyjeżdżają na drogi publiczne.
Kary w przypadku przekroczenia tygodniowego czasu pracy kierowcy?
Przekroczenie tygodniowego czasu pracy kierowcy jest naruszeniem przepisów dotyczących czasu pracy i może skutkować różnymi karami. W przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów dotyczących czasu pracy kierowcy mogą zostać nałożone kary pieniężne lub też zakaz prowadzenia pojazdów. Wysokość tych kar zależna jest od danego przypadku i może wynieść m.in.:
- do 4 godzin – 200 PLN,
- powyżej 4 do 9 godzin – 300 PLN,
- powyżej 9 godzin do 14 godzin – 500 PLN za każdą rozpoczętą godzinę,
- powyżej 14 godzin – 1000 zł.
Kary mogą być nałożone na kierowcę, a także na pracodawcę, jeśli stwierdzi się, że pracodawca nie zapewnił odpowiednich warunków pracy dla kierowcy lub nakłaniał kierowcę do przekroczenia limitów czasu pracy. W skrajnych przypadkach, przekroczenie limitów czasu pracy kierowcy, może również skutkować odpowiedzialnością karną.