W jakich sytuacjach pacjent może odczuwać chęć nagrywania przebiegu wizyty lekarskiej?

Pacjenci wykonują nagrania przebiegu wizyty lekarskiej w celu utrwalenia zdarzeń. Robią to przede wszystkim w sytuacji, gdy mają zastrzeżenia odnośnie do działań podejmowanych przez personel medyczny oraz przebiegu konsultacji. Rzecznik Praw Pacjenta wskazuje, że nagrania w trakcie wizyty w gabinecie lekarskim często wykonują rodzice sprzeciwiający się obowiązkowym szczepieniom dzieci. Rejestrują oni przebieg badania kwalifikacyjnego do szczepienia, chcąc udowodnić tezę, iż lekarz bagatelizuje przeciwwskazania do szczepienia i nie przekazuje wszystkich informacji na temat niepożądanych działań szczepionek.

Czy nagrywanie własnej wizyty u lekarza jest legalne?

Nagrywanie lekarza w trakcie wizyty budzi wiele kontrowersji. Z punktu widzenia obowiązującego w Polsce prawa jest jednak w pełni legalne pod warunkiem, że zostały spełnione określone warunki dotyczące pozyskiwania oraz przetwarzania nagrania. Kodeks karny w kwestii nagrywania konwersacji wprowadza rozróżnienie na:

• nagrywanie rozmowy przez osobę trzecią, która w tej rozmowie nie uczestniczy,
• nagrywanie rozmowy przez osobę będącą uczestnikiem tej rozmowy.

W wypadku, gdy rozmowa jest rejestrowana przez nieuczestniczącą w wymianie informacji osobę trzecią, czynność ta może spełniać znamiona przestępstwa z artykułu 267 kodeksu karnego. Oznacza to, że jeżeli rozmowa lekarza z pacjentem zostanie nagrana przez osobę, która nie ma prawa uczestniczyć w konwersacji, nagranie to należy uznać za pozyskane w sposób nielegalny. Inaczej sytuacja wygląda jednak, gdy rejestracji rozmowy z lekarzem dokonuje sam pacjent będący uczestnikiem konwersacji – informacje przekazywane przez lekarza są przeznaczone dla pacjenta, ma on więc prawo nagrać przebieg rozmowy w sposób w pełni legalny, zgodny z obowiązującym w Polsce prawem.

Czy lekarz może odmówić rozmowy z pacjentem, który nagrywa przebieg konwersacji?

Zgodnie z artykułem 9 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, pacjent posiada niezbywalne prawo do informacji o swoim stanie zdrowia. Oznacza to, że lekarz jest zobowiązany takich informacji udzielić. Odmowa, niezależnie od okoliczności, stanowi naruszenie fundamentalnych praw pacjenta i niesie ze sobą konsekwencje w postaci odpowiedzialności odszkodowawczej oraz odpowiedzialności dyscyplinarnej. Warto zaznaczyć, że przepisy kodeksu karnego nie wprowadzają obowiązku informowania rozmówcy o tym, że rozmowa jest nagrywana, o ile nagranie wykorzystywane jest wyłącznie do użytku własnego i nie narusza praw lekarza.

Nagranie pozyskane bez zgody rozmówcy nie może być jednak upubliczniane – publikacja rozmowy z lekarzem może naruszać jego dobra osobiste i stanowi działanie sprzeczne z artykułem 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Czy nagranie przebiegu wizyty lekarskiej może być wykorzystane w sądzie?

Nagranie rozmowy z lekarzem stanowi środek dowodowy przewidziany w artykule 308 kodeksu postępowania cywilnego, może więc być wykorzystane jako dowód w postępowaniu sądowym, na przykład w sprawie o popełnienie błędu medycznego. Wartość dowodową, zgodnie z dominującym w orzecznictwie poglądem, mają wyłącznie nagrania pozyskane w sposób legalny, więc zarejestrowane przez uczestnika rozmowy, który posiada prawo do przekazywanych informacji. O dopuszczeniu zarejestrowanej rozmowy w roli materiału dowodowego decyduje każdorazowo sąd rozpoznający sprawę.

Czy lekarz również ma prawo nagrywać przebieg wizyty?

Lekarz ma prawo do rejestracji dźwięku z przebiegu wizyty, którą przeprowadza. Nagranie głosu uznawane jest za zgodne z prawem, jeśli jego przetwarzanie przebiega w zakresie niezbędnym do ochrony żywotnych interesów osoby, której dotyczy, bądź innej osoby fizycznej. W sytuacji, gdy nagranie przetwarzane jest w innym celu lub zostaje rozpowszechnione bez zgody pacjenta, dochodzi do złamania tajemnicy lekarskiej, co daje przesłanki do wszczęcia postępowania przeciwko lekarzowi.

Adwokat dla lekarzy

Prawnicy dla lekarzy z Kancelarii Pawelczyk Kozik posiadają doświadczenie w kwestiach związanych z ochroną tej grupy zawodowej. Reprezentują lekarzy w karnych i cywilnych sprawach sądowych dotyczących błędów medycznych oraz naruszeń praw pacjenta, a także postępowaniach przed sądami lekarskimi i postępowaniach dyscyplinarnych. Usługi adwokatów dla lekarzy skierowane są zarówno do podmiotów działających w ramach NFZ, jak i prowadzących prywatną praktykę.