Otyłość to stan, w którym nadmierne gromadzenie się tkanki tłuszczowej w organizmie przekracza wartości uznawane za zdrowe. Zjawisko to ma złożone przyczyny, łącząc czynniki genetyczne, metaboliczne, dietetyczne i styl życia. Choć wiele osób uważa otyłość za problem estetyczny, to w rzeczywistości jest to poważne zagrożenie dla zdrowia.

O kim możemy powiedzieć, że jest otyły?

Osoba jest uważana za otyłą, gdy jej wskaźnik masy ciała (BMI) przekracza 30. Wskaźnik ten oblicza się dzieląc masę ciała (w kilogramach) przez wzrost w metrach podniesiony do kwadratu. W zależności od wartości BMI, otyłość klasyfikuje się na trzy stopnie: I stopień (BMI 30-34,9), II stopień (BMI 35-39,9) oraz III stopień (BMI powyżej 40).

Jak sprawdzić stopień otyłości?

Najprostszą metodą oceny otyłości jest obliczenie BMI. Wartości te można łatwo znaleźć w specjalnych tabelach lub kalkulatorach dostępnych online. Dodatkowo, lekarze mogą korzystać z innych narzędzi, takich jak pomiar obwodu talii czy badania bioelektrycznej impedancji, aby dokładniej ocenić procent tkanki tłuszczowej w organizmie.

Zagrożenia związane z kolejnymi stopniami otyłości

I stopień otyłości (BMI 30-34,9):

Osoby z pierwszym stopniem otyłości narażają się na zwiększone ryzyko wielu chorób. Zwykle obserwuje się podwyższone ciśnienie krwi, które może prowadzić do długoterminowych problemów z układem krążenia. Istnieje również zwiększone ryzyko cukrzycy typu 2, co jest spowodowane nadmierną ilością glukozy w organizmie. Wpływa to również na zdrowie wątroby, gdyż tłuszcz może gromadzić się w tym narządzie, prowadząc do stłuszczenia wątroby. Ponadto, pierwszy stopień otyłości może prowadzić do pewnych rodzajów nowotworów, zwłaszcza tych związanych z układem pokarmowym.

II stopień otyłości (BMI 35-39,9):

W drugim stopniu otyłości zagrożenia stają się bardziej wyraźne i intensywne. Osoby z tym stopniem otyłości mają zdecydowanie wyższe ryzyko poważnych problemów z układem krążenia, w tym zawałów serca. Układ ruchu również doświadcza presji, zwłaszcza stawy, które muszą dźwigać nadmierny ciężar, co prowadzi do przedwczesnego zużycia i bólu. Zaburzenia snu, takie jak bezdech senny, stają się bardziej powszechne, co może prowadzić do chronicznego zmęczenia i problemów z koncentracją.

III stopień otyłości (BMI powyżej 40):

Najbardziej zaawansowany stopień otyłości wiąże się z wieloma poważnymi komplikacjami zdrowotnymi. Wiele organów i układów w ciele jest nadmiernie obciążonych. Osoby z trzecim stopniem otyłości są narażone na ekstremalne ryzyko chorób serca, udarów i zawałów. Ponadto, trzeci stopień otyłości znacząco zwiększa ryzyko przedwczesnej śmierci, zwłaszcza w wyniku problemów z układem krążenia lub oddechowym. Problemy z oddychaniem mogą być tak poważne, że codzienne czynności, takie jak chodzenie czy wspinanie się po schodach, stają się wyjątkowo trudne. Wzrasta również ryzyko rozwoju niektórych nowotworów, takich jak rak piersi, rak jelita grubego czy rak trzustki.

Sposoby walki z otyłością

Otyłość jest złożonym schorzeniem, które wymaga zintegrowanego podejścia w leczeniu. Walka z otyłością polega nie tylko na redukcji masy ciała, ale przede wszystkim na poprawie zdrowia i jakości życia osoby otyłej. Oto kilka kluczowych sposobów radzenia sobie z tym stanem:

• Dietetyka i odżywianie: Podstawą leczenia otyłości jest prawidłowo zbilansowana dieta. Ważne jest, aby dostarczać organizmowi niezbędnych składników odżywczych, jednocześnie kontrolując spożycie kalorii. Indywidualny plan żywieniowy powinien uwzględniać potrzeby energetyczne, preferencje smakowe oraz ewentualne schorzenia współistniejące. Warto korzystać z pomocy doświadczonego dietetyka, który pomoże w doborze odpowiedniej diety i doradzi w kwestii suplementacji.
• Aktywność fizyczna: Regularne ćwiczenia są niezbędne w procesie odchudzania i zapobiegania nawrotom otyłości. Nie tylko przyspieszają spalanie kalorii, ale również korzystnie wpływają na zdrowie układu krążenia, kości, mięśni oraz poprawiają nastrój. Ważne jest, aby wybrać aktywność dostosowaną do indywidualnych predyspozycji i możliwości – od spacerów, poprzez jazdę na rowerze, aż po bardziej zaawansowane treningi.
• Wsparcie psychologiczne: Otyłość często wiąże się z problemami emocjonalnymi. Przyczyną nadwagi mogą być stres, lęki czy nieprzetworzone traumy. Wsparcie psychologa czy terapeuty może okazać się nieocenione w procesie zmiany nawyków żywieniowych i zrozumieniu przyczyn nadmiernej masy ciała.
• Farmakoterapia i procedury medyczne: W niektórych przypadkach konieczne może być zastosowanie leków wspomagających odchudzanie. Istnieją leki, które zmniejszają apetyt lub hamują wchłanianie tłuszczu z pokarmów. W skrajnych przypadkach otyłości, gdy inne metody okazują się nieskuteczne, rozważa się interwencje chirurgiczne, takie jak plastyka żołądka czy wszczepienie balonu żołądkowego.
• Edukacja i świadomość: Wiedza na temat zdrowego stylu życia, skutków otyłości i metod jej leczenia jest kluczem do sukcesu. Uczestnictwo w warsztatach, szkoleniach czy grupach wsparcia może pomóc w zrozumieniu problemu i znalezieniu odpowiednich narzędzi do walki z nadwagą.

Współpraca z wielodyscyplinarnym zespołem specjalistów, w skład którego wchodzą lekarze, dietetycy, psycholodzy czy fizjoterapeuci, zwiększa szanse na skuteczne i trwałe pokonanie otyłości.

Dlaczego warto zgłosić się o pomoc specjalisty w przypadku otyłości?

Otyłość jest chorobą przewlekłą i wieloczynnikową. Samodzielna próba walki z nią może być nieskuteczna lub nawet niebezpieczna. Profesjonalny specjalista może pomóc w zidentyfikowaniu przyczyn otyłości, doradzić w zakresie diety oraz zaplanować indywidualny program leczenia otyłości.

Jakiego specjalistę wybrać?

W przypadku podejrzenia otyłości warto skierować się do lekarza rodzinnego, który przeprowadzi wstępne badania i kieruje pacjenta do odpowiednich specjalistów, takich jak dietetyk, endokrynolog czy kardiolog. Ważne jest, by otoczyć się wsparciem profesjonalistów, którzy pomogą w zdrowym i skutecznym odchudzaniu.