Wizyty domowe nie są w Polsce czymś bardzo popularnym, jednak w świetle prawa i oferty NFZ, jak najbardziej dostępnym. Skorzystanie z domowej wizyty lekarza pierwszego kontaktu jest opcją proponowaną przede wszystkim dla tych, którzy z powodów zdrowotnych nie są w stanie opuścić własnego domu, jednocześnie jednak nie kwalifikują się do wezwania Pogotowia Ratunkowego gdyż ich stan nie zagraża bezpośrednio ich życiu. Co jednak zrobić w przypadku, gdy potrzebna jest wizyta specjalisty, a więc na przykład chirurga czy ortopedy? Czy lekarz taki może pojawić się w domu pacjenta? Jakie ma wtedy prawa i zakres działań?
Wizyta specjalisty w domu – kiedy można a nią liczyć?
Pacjenci wymagający specjalistycznej pomocy chirurga muszą zwykle liczyć się z koniecznością uzyskania skierowania od swojego lekarza rodzinnego, a następnie ustawienia się w kolejce do gabinetu chirurga w najbliższej przychodni. Są jednak przypadki, w których to lekarz musi pojawić się u pacjenta i udzielić mu odpowiedniej pomocy chirurgicznej. Przysługują one zwykle pacjentom obłożnie chorym, które z powodu swojego stanu zdrowia nie mogą opuścić domu i nie mają możliwości transportu do najbliższej przychodni w celu uzyskania drobnej pomocy chirurgicznej. Wizyty takie są dostępne dla pacjentów w przychodniach współpracujących z NFZ oraz w wielu placówkach prywatnych, często specjalizujących się wyłącznie w wizytach domowych.
Zakres działań chirurga podczas wizyty domowej
Rozległe operacje chirurgiczne czy zabiegi wymagające specjalistycznego sprzętu nie mogą być oczywiście przeprowadzane w warunkach domowych i wymagają zorganizowania transportu chorego na oddział szpitalny. W wielu wypadkach jednak wykonanie podstawowych czynności chirurgicznych, takich jak zmiana opatrunku, założenie i ściągnięcie szwów, gipsu, leczenie odleżyn czy opatrywanie i badanie trudno gojących się ran może z powodzeniem zostać przeprowadzone bez konieczności przenoszenia pacjenta z domu.
Podczas wizyty domowej chirurga możliwe jest wykonanie wszelkich podstawowych działań z zakresu chirurgii ogólnej, nawet jeśli wymagają one kilku wizyt w ciągu miesiąca. Poza podstawowymi zabiegami, chirurdzy odwiedzający pacjentów w domu mogą wydawać wszelkie zalecenia odnośnie dalszego leczenia, rehabilitacji czy domowej pielęgnacji chorego miejsca, wystawiać recepty, wykonywać zastrzyki dostawowe i przykręgosłupowe, wykonywać kontrolne badania dzieci i noworodków, a nawet wszczepić wszywkę Esperalu w przypadku konieczności odtrucia alkoholowego. Generalnie więc ich możliwości nie odbiegają znacząco od klasycznej, szpitalnej obsługi chirurgicznej, przez co mogą być jej pełnoprawnym substytutem w bardzo szczególnych przypadkach.
Co dalej – czy wizyta domowa wystarczy?
Można zastanawiać się, czy wizyta chirurgiczna w domu pacjenta jest wystarczająca do zapewnienia mu odpowiedniej opieki specjalistycznej i wyeliminowania konieczności wizyty pacjenta w przychodni. Oczywiście, możliwości chirurga w domu pacjenta są ograniczone, jednak nie na tyle by wykonanie podstawowych czynności nie było możliwe. W rzeczywistości kompetencje i zakres działań chirurga w trakcie wizyty domowej nie są tak małe, jak można by sobie wyobrażać.
Założenie i ściągnięcie gipsu, wykonanie specjalistycznych opatrunków, zmiana szwów, ocena i leczenie trudnych ran i blizn, wspomaganie w przypadku odleżyn, problemy i bóle kręgosłupa i stawów – właściwie wszystko, z czym ludzie zgłaszają się na co dzień do przychodni chirurgicznej może być wykonane także w domu w przypadku pacjentów, którzy samodzielnie nie dotrą do gabinetu.
Zdarzają się oczywiście sytuacje, w których chirurg może skierować pacjenta na leczenie szpitalne lub rehabilitację poza domem, jednak w większości osób obłożnie chorych nie mogących pozwolić sobie na luksus opuszczenia domu, specjalistyczne wizyty domowe są równie wartościowe jak tradycyjne leczenie w gabinecie. Problemem może okazać się wyłącznie konieczność wykonania zdjęć rentgenowskich w celu sprawdzenia stanu kości i stawów – tu wizyta domowa z pewnością będzie stawiała pewne ograniczenia.